Coşku ve Heyecana Bağlı Anlatım

Coşku ve Heyecana Bağlı Anlatım

Coşku ve heyecana bağlı anlatım, kişisel duyguların
mecaz ve soyut anlamlar kullanarak etkileyici bir
şekilde ifade edildiği anlatım türüdür. Coşku ve heyecana
bağlı anlatımda heyecan, mutluluk veya mutsuzluk
ifade eden; dini duyarlılık, derin düşünce, yüceltme
gibi durumları dile getiren ifadeler kullanılır.
Bu metin türlerinin ortak özelliklerini şöyle sıralayabiliriz:

• Coşku ve heyecana bağlı metinlerin çıkış noktası,
yazarın kendi duygu ve düşünceleridir. Yazar,
metnini oluştururken kendi duygularından, yaşadıklarından
yararlanır. Roman ve öykü gibi kurmaca
türlerde yazar, kendi yarattığı bir kahramanın duygu ve düşüncelerini anlatırken, coşku ve heyecana
bağlı metinlerde kendi duygularına yer verir.

• Coşku ve heyecana bağlı anlatım, yazan kişinin
duygularından yola çıkılarak oluşturulduğu için
"ben" ve "biz" zamirlerinden sıkça yararlanılır.

• Coşku ve heyecana bağlı metinlerin yazılış amacı,
duyguları okuyucuya hissettirebilmek, onda
coşku ve heyecan uyandırabilmek ve ona edebi
bir zevk verebilmektir.

• Coşku ve heyecan dile getiren metinlerde iletilmek
istenen anlam kadar metnin hangi sözcüklerle
oluşturulduğu, bu sözcüklerin sağladığı ahenk
de önemlidir. Bu yüzden duygular kafiye, redif, ölçü
gibi ahenk ögeleri kullanılarak dile getirilir ve
bu, anlatılanın daha etkileyici bir şekilde aktarılmasını sağlar.

• Coşku ve heyecana bağlı anlatımlarda değişik
yapıda cümleler kullanarak düz yazıdan farklı bir
anlatım oluşturulması sağlanır. Devrik cümleler,
eksiltili cümleler, soru cümleleri gibi farklı söyleyişler
söyleyişe ahenk katan unsurlardır.

• Coşku ve heyecana bağlı metinler genellikle dilin
şiirsel işlevinden ve heyecana bağlı işlevinden
yola çıkılarak oluşturulur.

• Coşku ve heyecana bağlı anlatım; şiir, şiirsel
özellik taşıyan düz yazı şeklinde yazılan mensur
şiir türünde, roman, hikâye, tiyatro gibi türlerde
kullanılır.

• Coşku ve heyecana bağlı metinler, şiir şeklinde
yazılacağı gibi düz yazı şeklinde de yazılabilir.
Düz yazılarda da coşku ve heyecan bildiren ifadelere
yer verilebilir. Örneğin bir hikâyede veya romanda da coşku ve
heyecana bağlı anlatım kullanılabilir.